Tiching, hezkuntza arloko baliabide-biltegia
Tiching hezkuntza-sare bat bezala definitzen da eta bere helburu nagusia ikasle, irakasle zein familie hobeto ikasteko eta irakasteko baliabideak eskaintzea eta eurenak komunitatearekin partekatzeko aukera ematea da.
Beste modu batean esanda, Tiching hezkuntza arloa jorratzen duen baliabide-biltegi erraldoi bat da. Barnean milaka baliabide biltzen ditu eta horiek bilatzeko etapaka (haur hezkuntza, lehen hezkuntza, derrigorrezko bigarrez hezkuntza edota batxilergoa), gaika edota hitz klabeak jarrita egin dezakegu.
Zerbaiten bila gaudenean, bisitatzea komeni.
Informazioa vs. Ezagutza
Ikerketan edukiak sendatzea eta esku artean dugun informazioa ondo aukeratzea, antolatzea eta kudeatzea funtsezkoa da. Hona hemen ideia hori laburtzen duen irudia:
micro:bit, programazioa eskoletan
Asko dira programazioak haurren garapenari eskaintzen dizkion onurak. Programazioa pentsamendu konputazionalaren oinarria da eta, ondorioz, arazoen ebazpenari lotutako gaitasun anitzen lagun:
- Arazoen aurrean erantzunak bilatzeko gaitasuna
- Ikasketa eta esperimentaziorekiko interesa
- Autonomia
- Sormena
- Adirazpena
- Arreta
- Gaitasun kognitibo anitzak
- Logika eta kalkuloa
- Ulermena
Horregatik, haurren artean informatika-hezkuntza sustatzea helburua duen micro:bit programazio kita aurkeztu da.
micro:bit Raspberry Pi ordenagailuen antza daukate: tamaina txikia, prozesadorea, mikro-usb sarrera, bateria konektorea, LED argien matrizea … Programatzeko hainbat aukera ematen ditu gailuak, tartean Python programazio-hizkuntza erabil daiteke MicroPython bidez (hemen Python Fundazioaren oharra).
Iturria: sustatu.eus
PLE: nola ikertzen dut?
Behin PLEa zer den eta nola osatzen den barneratu dugunean, gure PLEa diseinatzeko eta, batez ere, horren inguruan hausnartzeko momentua da.
Edozein ikaskuntza- edota ikerkuntza-prozesu aurrera eramateko, ezinbestekoa da norbere ikasketa ingurune pertsonalaz kontziente izatea. PLEaz kontziente izateak norberak ikasketa edota ikerkuntza-prozesua aurrera eramateko erabiltzen dituen fase, estrategia eta baliabideak aztertzea dakar. Era berean, azterketa horrek norbere lana antolatzeko eta egiteko moduaren inguruko hausnarketa bideratzen du.
Hau da, PLEak gure egitekoaren ezaugarri nagusiak jasotzen ditu eta horri esker, gure ikasketa ingurune pertsonalaren indarguneak eta ahulguneak identifikatu ditzakegu. PLEa gure ikaskuntza- edota ikerketa-prozesua baloratzeko ezinbesteko tresna da eta eraginkortasuna lortzeko gakoa.
Hona hemen nire PLEa, ikaskuntza, irakaskuntza eta ikerketan aurrera egin ahala moldatu eta eguneratu beharko dena:
PLE: lan kooperatiboa
Nahiz eta askotan lan kooperatiboa talde-lanaren sinonimotzat erabiltzen den, garrantzitsua da terminoak ezberdintzea.
Motzean azalduta, lan kooperatiboak edota kolaboratiboa talde-lana eskatzen duen arren, talde-lanak ez du lan kooperatiboa ziurtatzen.
Lan kooperatiboa helburu bera jarraitzen duten pertsonen arteko harremanean eta talde-lanean oinarritzen da. Lan kooperatiboari esker, elkarren artean ikasteko aukera eskaintzen da, modu kolaboratiboan eta harreman hierarkikoak alde batera utzita.
Ikerketan, askotan esan dugun bezala, ez gaude bakarrik, talde baten parte gara eta taldekide guztiek ikerketa-taldearen helburua lortzeko modu kolaboratiboan lan egitea ezinbestekoa da. Horretarako, antolaketa, talde-lana, koordinazioa eta taldeko zein norberaren ardura funtsezkoak dira.
Informazio eta komunikazio teknologiek lan kooperatiboa aurrera eramateko aukera anitzak eskaintzen dituzte. Alde batetik, taldekideen artean komunikatzeko aukera ematen digute eta bestetik, informazioa partekatzeko tresna ugari daude: Zotero-k bibliografiak taldean osatzeko aukera eskaintzen ditu, CMapCloud-ek taldeko mapa kontzeptual osatzeko egokia da, Drive bidez dokumentuak edota aurkezpenak taldean moldatu ditzakegu…
Gainera, lana antolatzeko eta lanaren jarraipena egiteko lagungarriak diren tresna ugari daude.(tresnaren webgunera joateko, irudian klik egin) (tresnak erabiltzeko, tresna bakoitzaren webgunean izena ematea derrigorrezkoa da):
PLE: partekatu
Kalitatezko ezagutza berria sortzeko modu bakarra sendatutako zein moldatutako informazioa besteekin partekatzea da, guztion artean ezagutza esanguratsua eraikitzeko.
Ikerktaren kasuan ere, gauza bera gertatzen da. Ikerketaren helburuetako bat gizartea hobetzea den heinean, jasotzen diren emaitzak zabaltzea ezinbestekoa da eta hori ez da soilik aldizkari zientifikoetako argitalpenen bidez egiten.
Informazioa partekatzeko tresnarik azkarrena eta erabiliena sare- sozialak dira baina ez dira bakarrak. Hona hemen esku artean dugun informazioa partekatzeko tresna batzuk (tresnaren webgunera joateko, irudian klik egin) (tresnak erabiltzeko, tresna bakoitzaren webgunean izena ematea derrigorrezkoa da):
PLE: egin eta hausnartu
Sareak, informazio-iturri agortezina izateaz gain, tresna-iturri handia ere bada. PLEaren bigarren osagaiak esaten du informazioa bilatu ondoren informazioa moldatu egin behar dela, informazioa aztertu, laburtu, iruzkindu eta argitaratu alegia.
Informazio bera modu anitzetan moldatu eta aurkeztu daiteke. Interneten hori egiteko milaka web 2.0 tresna ditugu eskuragarri. Nabigatzaileekin gertatzen den bezala, gomendagarria da tresna bakoitzaren funtzionamendua eta eskaintzen duena ezagutzea, gerora gure lanera hobeto egokitzen dena aukeratu eta erabiltzeko.
Hona hemen dokumentuak, aurkezpenak, infografiak eta mapa kontzeptualak egiteko hainbat web 2.0 tresna (tresnaren webgunera joateko, irudian klik egin) (tresnak erabiltzeko, tresna bakoitzaren webgunean izena ematea derrigorrezkoa da):
- Dokumentuak
- Aurkezpenak
- Infografiak
- Mapa kontzeptualak
Infoxikazioa eta eduki-sendaketa (informazio erabilgarria)
Aurreko sarreran oso termino zehatzak eta era berean zabalak erabili dira: infoxikazioa eta eduki-sendaketa.
Horregatik, horiei inguruan gehiago sakondu nahi duenarentzat, sarrera honetan infoxikazio eta edukiak sendatzeari buruzko informazio interesgarria eta erabilgarria bildu eta eskaintzen da:
- Infoxikazioa:
Cornella, A. (2000). Como sobrevivir a la infoxicación.
Monje Jiménez, T., & Iglesia Aparicio, J. (2011). Cómo luchar contra la infoxicación en las bibliotecas actuales. Mi biblioteca: La revista del mundo bibliotecario, 27, 60-67.
Alfons Cornellaren webgune pertsonala
Scoop.it / Linguagem Virtual by Luciana Viter
- Eduki-sendaketa:
Scoop.it / Curación de contenido by jbichos
Pinterest / Curación de contenidos by José Joaquín Gallego
Pinteret / Las 6 fases de content curation by Alfredo Vela
Arteta Iribarren, C. (2013). Curación de contenidos en educación. Comunicación y pedagogía: Nuevas tecnologías y recursos didácticos, 267, 14-16.
Trujillo Sáez, F., & Álvarez Jiménez, D. (2014). Artefactos digitales. Bartzelona: Grao.
PLE: edukiak sendatuz infoxikazioari aurre egin
Ikerketa bat aurrera eramaten dugunean, handia da infoxikazioa sufritzeko arriskua.
Infoxikazioa informazioa eta intoxikazioa hitzak elkartzen dituen neologismoa da. Alvie Toffler-ek 1970an”Future Shock” liburuan gaia aipatzen zuen arren, Alfons Cornella izan zen terminoa erabili zuen lehendabizikoa 1996. urtean.
Infoxikazioa informazio gainkargari deitzen zaio. Askotan, esaten ohi da sarearen abantaila nagusia eskaintzen digun informazio kopuru handia eta anitza dela. Baina, informazioa ondo aukeratzen eta kudeatzen ez badakigu, abantaila gure etsai bilakatuko da. Esku artean informazio kopuru handiegia izateak estutasuna, estresa eta nekea sor dezake eta guzti horrekin ikerketaren porrota.
Horregatik, edukiak sendatzea (content curation) ikertzailearen ezinbesteko estrategia izan behar da, ikerketa prozesuaren oinarrizko zeregina baita:
Informazioa bilatu, erabili eta zabaltzerakoan, funtsezkoa da gure helburua edota gaia zein den beti gogoan izatea. Modu honetan, informazio garrantzitsuena bildu eta kalitatezko informazioa zabaltzea lortzen da.
Informazio garrantzitsu, esanguratsu eta egokiena erabiltzea eta zabaltzea, ikerketaren edukia sendatzeko baliagarria izateaz gain, Interneteko edukien kalitatea bermatzeko bidea da.
Honakoak dira sarean edukiak sendatzeko aurki ditzakegun tresna batzuk (tresnaren webgunera joateko, irudian click egin) (trensak erabiltzeko, tresna bakoitzaren webgunean izena ematea derrigorrezkoa da):
Oso bisuala ez izan arren oso tresna eraginkorra da. Azpimarratzeko aukera ematen du. Unibertsitate mailan oso erabilia.
Eduki-sare bat da. Plataformak ematen dizun informazioa + Kanpoko informazioa gehitzeko aukera + Zure bilaketen araberako gomendioak.
Era berean, oinarrizkoa da garrantzitsua eta erabilgarria den informazioa ondo gordetzea eta antolatzea. Horretarako ere, lagungarriak diren tresna ugari daude. Hona hemen adibide batzuk (tresnaren webgunera joateko, irudian click egin):
Gainera, aipatutako tresnak erabiltzerakoan beste informazio-motako kopuru handia sortzen da: erabiltzaile eta pasahitzak. Eskerrak, hori kudeatzeko ere tresna ugari daudela. Hona hemen adibide bat (tresnaren webgunera joateko, irudian click egin):
PLE: informazio-iturriak
Ikertzen ari garela, non bilatu dezakegu informazioa Interneten? Zeintzuk dira ikerketan aurrera egiteko erabili ditzakegun tresnak?
Hona hemen adibide batzuk (tresna bakoitzaren webgunera joateko, tresnaren irudian click egin):
- Datu-base espezializatuak:
DATU-BASEEN AURKIBIDE ALFABETIKOA
*Web of science eta Scopus erabiltzeko unibertsitateko sarea erabili behar da.
- Aldizkariak:
- Bibliotekak:
- Elementu-biltegiak:
- Irudiak / Infografiak / Bideoak
- Gaiari lotutako blog-ak edo blog pertsonalak
- Pertsonak
- Proeiktuaren/lanaren zuzendaria
- Adituak
- Ikerketa-taldeak
- Egileak
Eskola Berriaren Oinarriak 